Vào một đêm tháng 6, tiếng nổ lớn bất ngờ vang lên, làm rung chuyển ngoại ô thành phố Kherson, thủ phủ tỉnh cùng tên ở miền nam Ukraine. Một quả cầu lửa bùng lên rực sáng bầu trời sau tiếng nổ, nhưng lực lượng Nga đang kiểm soát Kherson giải thích rằng đây chỉ là một kho nông nghiệp bị cháy và kích nổ phân bón bên trong.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Mykhaylo Podolyak, cố vấn Tổng thống Ukraine, lại đưa ra lời giải thích khác. Ông cho hay đây là lần đầu tiên quân đội Ukraine sử dụng pháo phản lực cơ động cao HIMARS do Mỹ cung cấp để tập kích kho vũ khí Nga ở Kherson. Trước khi sở hữu HIMARS, quân đội Ukraine không có bất cứ loại vũ khí nào có thể vươn tới mục tiêu này.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Những tháng sau đó, HIMARS xuất hiện thường xuyên hơn ở Kherson, tận dụng tầm bắn khoảng 80 km để tập kích cầu cống, kho đạn và sở chỉ huy lực lượng Nga, gần như cắt đứt tuyến tiếp tế cho quân đội Nga đồn trú tại thành phố.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Với khả năng phóng quả đạn chứa hơn 90 kg thuốc nổ đánh chính xác mục tiêu từ khoảng cách xa, HIMARS đã giúp quân đội Ukraine phá vỡ thế bế tắc ở Kherson. Ưu thế về pháo binh của Nga biến mất, khi họ phải chuyển các kho đạn ra khỏi Kherson, trong khi các cây cầu huyết mạch tiếp viện cho thành phố đều bị tập kích.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Đến ngày 9/11, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và tổng chỉ huy chiến dịch tại Ukraine Sergey Surovikin thừa nhận không thể tiếp tục giữ Kherson và quyết định rút quân để "bảo tồn sinh mạng" của binh sĩ.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Quân đội Nga hôm 12/11 cho hay toàn bộ hơn 30.000 quân nhân và khoảng 5.000 khí tài cùng các vật tư khác đã được rút khỏi thành phố Kherson. Các đơn vị quân đội Ukraine sau đó tiến vào trung tâm Kherson mà không vấp phải hoạt động kháng cự nào.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Giành được Kherson, Ukraine cũng đối mặt với những thách thức mới, đó là phòng tuyến được bố trí chặt chẽ của Nga ở bờ đông sông Dnieper. Tuy nhiên, giới chuyên gia quân sự cho rằng quân đội Ukraine không nhất thiết phải hao tổn binh lực để vượt sông, khi họ có thể tiếp tục phát huy ưu thế của HIMARS.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Khi rút khỏi Kherson, Nga từ bỏ một vùng đệm chiến lược trước đó có thể ngăn cách loạt kho hậu cần ở tuyến sau, cũng như phòng tuyến ở bờ đông sông Dnieper, với hỏa lực từ pháo HIMARS.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Theo bình luận viên Nick Mordowanec của NewsWeek, khi bố trí trận địa ở thành phố Kherson, pháo HIMARS hoàn toàn có thể đe dọa hành lang trên bộ nối biên giới phía tây Nga với bán đảo Crimea, cũng như hàng loạt kho hậu cần và đạn dược của Nga trong khu vực.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

"Khu vực thành phố Kherson ở phía tây sông Dnieper có tầm quan trọng chiến lược về mặt quân sự, cho phép chúng tôi triển khai hỏa lực nhằm vào các tuyến đường tiếp vận của Nga từ bán đảo Crimea", Serhiy Kuzan, cố vấn Bộ Quốc phòng Ukraine, nhận xét.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Lợi thế của pháo HIMARS từ Kherson sẽ càng được phát huy khi Lầu Năm Góc gần đây thông báo viện trợ 400 triệu USD cho Ukraine, trong đó bổ sung đạn cho tổ hợp pháo phản lực này.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Jordan Cohen, nhà phân tích chính sách tại Viện CATO ở Mỹ, cho rằng khi tuyến tiếp tế quan trọng từ Crimea bị đe dọa, Nga sẽ không thể xây dựng hành lang trên bộ an toàn nối bán đảo này với biên giới phía tây, đồng thời giúp Ukraine có thêm lý do thuyết phục các đồng minh phương Tây cung cấp thêm vũ khí.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Theo Pat Ryder, cựu tướng không quân Mỹ, sau khi rút khỏi thành phố Kherson, mục tiêu của Nga là củng cố lực lượng ở bờ đông sông Dnieper, bảo vệ phần còn lại của tỉnh Kherson mà họ đang kiểm soát, hoặc đóng vai trò "chặn hậu" nếu phải rút lực lượng khỏi tỉnh này.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

"Dù kế hoạch của Nga là gì, chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến quân đội Ukraine gia tăng áp lực lên phòng tuyến đối phương. Ưu tiên của Mỹ là đảm bảo Ukraine có những thứ cần thiết để đạt thành công trên chiến trường", Ryder nói.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Chuyên gia Cohen cũng cho rằng quân đội Ukraine sau khi giành lại Kherson sẽ không thay đổi chiến lược sử dụng HIMARS, loại khí tài đã giúp họ cắt lực lượng Nga ở tiền tuyến với hệ thống hậu cần ở phía sau.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

"Tôi cho rằng kế hoạch của Ukraine là giành lại càng nhiều lãnh thổ cũng như đạt được càng nhiều thành công trên chiến trường càng tốt trước khi mùa đông đến", Cohen nói.

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá

Vũ Anh (Theo Newsweek)

útkhỏiKhersonNganhườngthếtrậnchophá